شورای حقوق بشر و جنایات بین المللی در بحران سوریه (2011 تا 2018)

شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در 15 مارس سال 2006 با قطعنامه مجمع عمومی، جایگزین کمیسیون حقوق بشر شد. ابتکار جدیدی که شورا را از کمیسیون پیشین متمایز می­ کند، سازوکار بررسی دور ه­ای جهانی است. یکی از وظایف عمده شورا، نظارت بر اجرای الزامات حقوقی در راستای ارتقا و حمایت از حقوق بشر است. شورا برای نیل به این هدف، وضعیت پایبندی دولت ­ها به حقوق بشر را مورد بازبینی قرار داده و تصمیماتی را اتخاذ می­ نماید. یکی از دستورکارهای اصلی شورا این است کهوضعیت­هایی که در طول سال نیازمند توجه فوری هستند را مورد ارزیابی قرار دهد. برگزاری نشست ­های ویژه با موضوع سوریه و هشدار نسبت به نقض‌های حقوق بشری و حقوق بشردوستانه نیز از اصلی ­ترین اقدمات شورا بین سالهای 2011 تا 2018 بود. در این راستا، شورا از آغاز بحران سوریه و ناآرامی ­های این کشور نسبت به ارتکاب  جنایات بین­ المللی شامل جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی هشدار داد. در این میان، اعلام نگرانی عمیق شورا، صدور قطعنامه ­ها در نشست  ­ های ویژه و تاسیس کمیسیون تحقیق برای اثبات ارتکاب جنایات بین­ المللی، نقش شورا را در برانگیختن حساسیت بین ­المللی نسبت به سوریه و توقف این جنایات پررنگ کرد. علاوه بر این، رویکرد­ شورا در قبال تحولات جنگ داخلی سوریه ارزیابی شده و نقاط قوت و ضعف شورا نسبت به جنایات بین ­المللی نشان داده شد. روش این مطالعه، توصیفی ـ تحلیلی بودکه به شکل کتابخانه ­ای انجام شد. اضافه بر این، بررسی قطعنامه ­ها، گزارش­ ها و اسناد حقوقی بر اساس تحلیل متنی صورت گرفت. همچنین، منابع مهم و مرتبط با موضوع جمع­آوری و تجزیه و تحلیل شد. شورا با وجود دسته ­بندی جنایات بین­ المللی، اعلام مرتکبین و لزوم مجازات آن­ها در دیوان بین­ المللی کیفری، ناقض اصلی ارتکاب این جنایات را دولت سوریه معرفی کرده است و اشاره ­ای به حامیان تروریست­ ها و معارضان مسلح نکرده است.